I edycja – Warszawskie Spotkania z Fotografią Dokumentalną
Fundacja dzięki dofinansowaniu m.st. Warszawa od czerwca do grudnia 2011 roku zrealizowała cykl spotkań z fotoreporterami i fotografami dokumentalnymi. Ukazała się również gazeta “Spotkania z fotografią”, bezpłatnie kolportowana na terenie Warszawy. Projekt zakładał zorganizowanie cyklu sześciu dwugodzinnych spotkań z wybitnymi współczesnymi fotografami, tworzącymi pejzaż nowej polskiej i światowej fotografii dokumentalnej oraz jednego spotkania przy okrągłym stole.
Przez ostatnie 10 lat fotografia gwałtownie się zmieniła – spowodował to m.in. rozwój fotografii cyfrowej i Internetu, łatwiejszy dostęp do sprzętu i najlepszych światowych wzorców. Polscy fotografowie biorą czynny udział w tych zmianach. Przez ostatnie lata obserwujemy szybki rozwój fotografii w Polsce, pojawiły się nowe znaczące nazwiska autorów nagradzanych na najważniejszych konkursach fotografii dokumentalnej i prasowej jak Rafał Milach, Adam Pańczuk, Maciej Nabrdalik i wielu innych, obserwujemy też rozwój grup fotograficznych tworzących na wysokim poziomie (Sputnik Photos, Napo Images, Vis avis).
Dzisiejsza łatwość wykonywania zdjęć spowodowała niebywałą popularność fotografii. Niemal każdy robi zdjęcia i w zalewie tak łatwo wykonywanych zdjęć trudno jest rozpoznać to, co wartościowe. Większość nawet nie szuka informacji, czy coś było przed nimi, czy to co robią ma sens. Są jednak i tacy, dla których fotografia jako system dokumentowania współczesności jest istotna, jako język ogólnoświatowy i stosunkowo łatwy w komunikacji.
Spotkania miały na celu wprowadzenie w społeczny obieg „sztuki wysokiej”, uczenie wrażliwość na sztukę.
Odbyło się sześć spotkań z najwybitniejszymi fotografami i krytykami i historykami fotografii. Spotkania te poprowadzili m.in. Maciek Nabrdalik, Filip Ćwik, Maciej Jeziorek, Agnieszka Rayss, Jan Brykczyński, Włodzimierz Krzemiński. Były to dwugodzinne spotkania z autorem i dotyczyły m. in. takich zagadnień:
- Filip Ćwik, Prawda rzeczywistości a rzeczywistość medialna. Wizje świata i człowieka na podstawie zdjęć prezentowanych na wystawach World Press Photo i publikowanych w prasie.
- Maciek Nabrdalik – Granice moralne – płynne czy stałe. Czyli co wolno fotoreporterowi. Tabloidyzacja rzeczywistości powoduje ciągłą pogoń za dramatem, sensacją i skandalem, pękają kolejne granice tego co wolno pokazywać. Czy zdobywanie widza za wszelką cenę nie niszczy standardów moralnych w szerszym sensie?
- Maciej Jeziorek – Polowanie na bohaterów masowej wyobraźni. Fotoreportaż na usługach pospólstwa. Co ludzie chcą oglądać? Pewnie sami tego nie wiedzą, wiedzą to wydawcy prasy popularnej i dostarczają obrazy nadmuchanych idoli wykreowanych przez media by było kim się zajmować. A może to prawdziwi bohaterowie dzisiejszych czasów i posągowe wzory dla innych.
- Agnieszka Rayss – Odmieńcy, dzikusy i normalni – kim jest inny? Fotografia dokumentalna od Diane Arbus do polskich nowych dokumentalistów.
- Jan Brykczyński – Zmodyfikowane obrazy rzeczywistości – od „twórczej” inscenizacji do „twórczej” obróbki obrazu fotograficznego. W dobie ograniczania fotografom możliwości realizowania zdjęć każdego w każdej sytuacji (ochrona prywatności) pojawia się pokusa tworzenia zdjęć identycznych z naturalnymi. Narzędzia do obróbki zdjęć też kuszą swoimi możliwościami. Czy te pokusy są nie do odparcia?
- Włodzimierz Krzemiński – Czy te zdjęcia mogą kłamać? O wiarygodności fotografii. Fotografia od zarania służyła do informowania, ale też do urabiania opinii. Jej mit wiarygodności jeszcze dziś jest wykorzystywany do przekonywania, że „tak było”. Jak dowiedli historycy wiele ikon fotografii, to obrazy specjalnie stworzone by przekonywać nie zupełnie zgodne z prawdą.
W ramach projektu 2 lipca odbył się Okrągły stół fotograficzny, czyli 6-godzinna sesja konsultacyjna (I sesja 11.00-14.00 oraz II blok 14.00-17.00), skierowana do każdego mieszkańca Warszawy zainteresowanego fotografią dokumentalną. Uczestnicy zostali poproszeni o przesłanie zdjęć o dokumentalnym charakterze. Na tej podstawie mogli uzyskać o nich opinię czołowych twórców polskiego dokumentu i fotoreportażu.
Wszystkie spotkania odbywały się w klubokawiarni Chłodna 25 znanym miejscu spotkań ludzi sztuki i kultury. Wstęp na spotkania jest wolny. Moderatorem spotkań będzie wybitny teoretyk fotografii fotoreportażowej i dokumentalnej Andrzej Zygmuntowicz, przewodniczący Rady Artystycznej Związku Polskich Artystów Fotografików.
W sześciu dwugodzinnych spotkaniach z autorem i prowadzonych przez moderatora ogółem wzięło udział około siedmiuset osób. W spotkaniu „Okrągły Stół” trwającym sześć godzin, które prowadzone było przez sześciu fotografów w merytorycznych konsultacjach wzięło udział 40 osób, a w całym wydarzeniu około 100 osób.
W ramach projektu powstała strona w serwisie społecznościowym facebook.com/spotkaniazfotografia, na którym nie tylko tworzono wydarzenia związane z każdym spotkaniem (na każde z takich wydarzeń zapisywało się od 80 do 150 osób), ale publikowano na wallu profilu aktualne informacje o autorach uczestniczących w projekcie. Założeniem było aktywne prowadzenie facebooka, a nie tylko od wydarzenia do wydarzenia. Po każdym ze spotkań wrzucana była relacja fotograficzno-tekstowa ze spotkania. Dzięki temu w ciągu pół roku udało się pozyskać 560 fanów tej strony, zainteresowanych fotografią. Liczba komentarzy i kliknięć „Lubię to” świadczą o dużej interaktywności. Informacje o projekcie pojawiały się także na zaprzyjaźnionych i współpracujących z Fundacją stronach internetowych.
Fundacja wydała gazetę “Spotkania z fotografią” w nakładzie 5 tys. egz. 12-stronicowe wydanie było kolportowane na terenie Warszawy.
Zobacz gazetę “Spotkania z fotografią”
Przed spotkaniem „Okrągły Stół” wydano okolicznościowy 12 stronicowy numer pisma, będącego promocją projektu „Warszawskie Spotkania z Fotografią”. Na zawartość pisma złożyły się wywiady z fotoreporterami uczestniczącymi w projekcie (Maciek Nabrdalik, Agnieszka Rayss), felietony Andrzeja Zygmuntowicza, moderatora spotkań. Tematem jego felietonów była historia i przyszłość fotografii. W gazecie ukazały się również recenzje książek fotograficznych, tematycznie powiązanych z charakterem projektu. Gazeta ukazała się w nakładzie 5000 egzemplarzy, kolportowana była bezpłatnie na terenie Warszawy w klubokawiarniach oraz miejscach kultury. Gazeta „Spotkania z fotografią” wydrukowana została na papierze magazynowym, drukowanym techniką headsetową, dzięki czemu wydrukowane zdjęcia są lepszej jakości i dłużej zachowana została trwałość zastosowanych kolorów.
Patronem medialnym projektu były portale internetowe: pdf.edu.pl i uw3d.tv prowadzone przez Instytut Dziennikarstwa UW, chlodna25.blog.pl, Akademia fotoreportażu (fotoreportaz.org.pl) oraz empikfoto.pl, emma pak, poka poka, fotografuj.pl i optyczne.pl. Ponadto informacje pojawiły się także w pozostałych serwisach internetowych o fotografii, dzienniku Metro, serwisach informujących o ofercie kulturalnej Warszawy.
Zadanie “Warszawskie spotkania z fotografią dokumentalną – człowiek zanurzony w rzeczywistości” było realizowane dzięki dofinansowaniu ze środków m.st. Warszawy.